(Tragedia, grecka, 458 p.n.e., 1,076 linijek)

Wprowadzenie

"Niosący Libację" (Gr: "Choephoroi" ) jest drugą z trzech powiązanych ze sobą tragedii, które składają się na "Oresteja" trylogia starożytnego greckiego dramaturga Ajschylos poprzedzony "Agamemnon" a następnie "Eumenidy" Trylogia jako całość, pierwotnie wystawiona na dorocznym festiwalu Dionizje w Atenach w 458 r. p.n.e., gdzie zdobyła pierwszą nagrodę, uważana jest za jeden z najważniejszych utworów w historii sztuki. Ajschylos ostatnie uwierzytelnione, a także jego największe dzieło. "Niosący Libację" opowiada o ponownym spotkaniu dzieci Agamemnona, Elektry i Orestesa, oraz ich zemście, gdy zabijają Klitajmestrę i Egistosa w nowym rozdziale klątwy rodu Atreusów.

Kilka lat po zamordowaniu Agamemnona, Klitajmestra (która teraz dzieli zarówno łoże, jak i tron Argos ze swoim kochankiem, Egistem) ma koszmar o urodzeniu węża, który następnie karmi się z jej piersi i czerpie krew wraz z mlekiem. Zaniepokojona możliwym gniewem bogów, nakazuje swojej córce, Elektrze (teraz zredukowanej do wirtualnego statusu niewolnicy-dziewczyny) i chórowi niewolnikówKobiety - tytułowe nosicielki libacji - wylewają libacje na grób Agamemnona jako ofiarę dla bogów. Chór, jeńcy z dawnych wojen i lojalni wobec Orestesa i Elektry, są zdecydowanie przeciwni Klitajmestrze i Egistosowi i odgrywają kluczową rolę w wyjaśnianiu rozwijającego się spisku.

Na grobie ojca, Electra spotyka swojego niedawno powróconego brata Orestesa (który został wygnany z królestwa od niemowlęctwa przez swoją paranoiczną matkę). Orestes identyfikuje się z wężem ze snu matki, a dwoje rodzeństwa planuje pomścić ojca, zabijając matkę i Aegistha, jak nakazał mu sam Apollo.

Orestes i jego przyjaciel z dzieciństwa Pylades udają zwykłych podróżnych z Phocis, prosząc o gościnę w pałacu Argos. Przynoszą fałszywą wiadomość, że Orestes nie żyje, i uzyskują wstęp do pałacu. Stara pielęgniarka Orestesa, Cilissa, zostaje wysłana, aby przyprowadzić Egistosa na spotkanie z gośćmi, a chór przekonuje ją, aby upewniła się, że przyjdzie sam, tak aby Orestes łatwo obezwładnił iChociaż jego przykrywka została zdmuchnięta, Orestes chwyta swoją matkę, Klitajmestrę, i grozi, że ją zabije. Ostrzega Orestesa, że jeśli ją zabije, zostanie przeklęty, ale Orestes nie jest przekonany i (przekonany do zadania przez Apolla i Pyladesa, pomimo jego obaw) zabija Klitajmestrę.

Oświadcza, że sprawiedliwość została wymierzona i próbuje usprawiedliwić swoje czyny. Ale wtedy pojawiają się Erynie (Furie), widoczne tylko dla Orestesa, i przeklinają go za zabicie jego matki, dla nich zbrodnia o wiele bardziej znacząca niż zbrodnia Klitajmestry w zabiciu jej męża. Orestes, ogarnięty szaleństwem z powodu swoich czynów, nawiedzany i ścigany przez Erynie, ucieka z Argos.

"Oresteja" (obejmujący "Agamemnon" , "Niosący Libację" oraz "Eumenidy" ) jest jedynym zachowanym przykładem kompletnej trylogii starożytnych sztuk greckich (czwarta sztuka, która byłaby wykonywana jako komiczny finał, sztuka satyra o nazwie "Proteus" Pierwotnie został wykonany na dorocznym festiwalu Dionizje w Atenach w 458 r. p.n.e., gdzie zdobył pierwszą nagrodę.

Przez cały czas "Oresteja" Ajschylos używa wielu naturalistycznych metafor i symboli, takich jak cykle słoneczne i księżycowe, noc i dzień, burze, wiatry, ogień itp., aby przedstawić zmienną naturę ludzkiej rzeczywistości (dobro i zło, narodziny i śmierć, smutek i szczęście itp. W sztukach występuje również znaczna ilość symboliki zwierzęcej, a ludzie, którzy zapominają, jak rządzić się sprawiedliwie, są zwykle personifikowani jakobestie.

Ajschylos zdaje się kłaść pewien nacisk na naturalną słabość kobiet w swoich sztukach. "Niosący Libację" Bezbronność kobiet ukazana jest za pośrednictwem Elektry i chóru niewolnic, a uzurpująca sobie władzę kobieta Klitajmestra przeciwstawiona jest prawowitej męskiej władzy, ucieleśnionej najpierw w Agamemnonie, a następnie w Orestesie. Bardziej tradycyjny Ajschylos nie podejmuje żadnych prób bardziej zrównoważonej dynamiki damsko-męskiej, którą czasami pokazuje Eurypides.

Inne ważne tematy poruszane w trylogii obejmują: cykliczną naturę zbrodni krwi (starożytne prawo Erinyes nakazuje, aby krew była płacona krwią w niekończącym się cyklu zagłady, a krwawa przeszłość Domu Atreusa nadal wpływa na wydarzenia pokolenie po pokoleniu w samonapędzającym się cyklu przemocy rodzącej przemoc); brak jasności międzydobro i zło (Agamemnon, Klitajmestra i Orestes stają w obliczu niemożliwych wyborów moralnych, bez jasno określonego dobra i zła); konflikt między starymi i nowymi bogami (Erynie reprezentują starożytne, prymitywne prawa, które wymagają krwawej zemsty, podczas gdy Apollo, a zwłaszcza Atena, reprezentują nowy porządek rozumu i cywilizacji); oraz trudna natura dziedziczenia (iodpowiedzialność, jaką ze sobą niesie).

Istnieje również metaforyczny aspekt całego dramatu: przejście od archaicznej samopomocy sprawiedliwości poprzez osobistą zemstę lub wendetę do wymierzania sprawiedliwości przez proces (usankcjonowany przez samych bogów) w całej serii sztuk, symbolizuje przejście od prymitywnego greckiego społeczeństwa rządzonego przez instynkty do nowoczesnego demokratycznego społeczeństwa rządzonego przez rozum. Napięciemiędzy tyranią a demokracją, powszechny temat w greckim dramacie, jest wyczuwalny we wszystkich trzech sztukach.

Pod koniec trylogii Orestes jest postrzegany jako klucz nie tylko do zakończenia klątwy Domu Atreusa, ale także do położenia podwalin pod nowy krok w rozwoju ludzkości. Tak więc, chociaż Ajschylos wykorzystuje starożytny i dobrze znany mit jako podstawę dla swoich "Oresteja" Podchodzi do tego w zupełnie inny sposób niż inni pisarze, którzy pojawili się przed nim, z własnym programem do przekazania.

• Angielskie tłumaczenie E. D. A. Morshead (Internet Classics Archive): //classics.mit.edu/Aeschylus/choephori.html
• Wersja grecka z tłumaczeniem słowo po słowie (Perseus Project): //www.perseus.tufts.edu/hopper/text.jsp?doc=Perseus:text:1999.01.0007