ඔහුගේ නැව් යාත්‍රා කරන විට, පොම්පේ සිහිනයකින් පැමිණේ. ජූලියා, ඔහුගේ මියගිය බිරිඳ සහ සීසර්ගේ දියණිය විසිනි. සීසර් නැවත රෝමයට පැමිණ නගරය කොල්ලකන අතර, පොම්පේ විභව විදේශ සගයන් සමාලෝචනය කරයි. සීසර් පසුව ස්පාඤ්ඤය වෙත ගමන් කරයි, නමුත් ඔහුගේ හමුදා දිගු කලක් මැසිලියා වටලෑමේදී රඳවා ගනු ලැබේ, නමුත් අවසානයේදී නගරය ලේ වැකි නාවික සටනකින් පසුව වැටේ.

සීසර් ස්පාඤ්ඤයේ ඇෆ්‍රානියස් සහ පෙට්‍රියස්ට එරෙහිව ජයග්‍රාහී මෙහෙයුමක් දියත් කරයි. . මේ අතර, පොම්පේගේ හමුදා සිරකරුවන්ට වඩා එකිනෙකා මරා දැමීමට කැමති සිසේරියන්වරුන් රැගෙන යන පාරුවක් අල්ලා ගනී. කියුරියෝ සීසර් වෙනුවෙන් අප්‍රිකානු ව්‍යාපාරයක් දියත් කරයි, නමුත් ඔහු අප්‍රිකානු රජු වන ජුබා විසින් පරාජයට පත් කර මරා දමනු ලැබේ.

පිටුවහල්ව සිටින සෙනෙට් සභාව පොම්පේ රෝමයේ සැබෑ නායකයා බව තහවුරු කරයි, සහ අප්පියස් ඩෙල්ෆික් ඔරකල්ගෙන් උපදෙස් ලබා ගනී යුද්ධයේදී ඔහුගේ ඉරණම නොමඟ යවන අනාවැකියක් සමඟින් පිටව ගියේය. ඉතාලියේදී, කැරැල්ලක් සමනය කිරීමෙන් පසු, සීසර් බෘන්ඩිසියම් වෙත ගමන් කර පොම්පේගේ හමුදාව හමුවීමට ඇඩ්‍රියාටික් හරහා යාත්‍රා කරයි. කෙසේ වෙතත්, පමණක් aකුණාටුවක් තවදුරටත් සංක්‍රමණය වීම වළක්වන විට සීසර්ගේ හමුදාවේ කොටසක් හරස් මාර්ගය සම්පූර්ණ කරයි. සීසර් පුද්ගලිකව පණිවිඩයක් යැවීමට උත්සාහ කරන අතර, ඔහු දියේ ගිලී මිය යාමට ආසන්නයි. අවසානයේදී, කුණාටුව පහව යන අතර, හමුදාවන් පූර්ණ ශක්තියෙන් එකිනෙකාට මුහුණ දෙයි. සටන අත ළඟ තිබියදී පොම්පේ තම බිරිඳ ලෙස්බොස් දූපතේ ආරක්‍ෂාවට යවයි.

පොම්පේගේ හමුදා සීසර්ගේ හමුදාවන්ට (සියතාධිපති ස්කේවාගේ වීරෝදාර උත්සාහයන් නොතකා) නැවත වනයට වැටීමට බල කරයි. තෙසාලි භූමි ප්‍රදේශය, හමුදා භටයන් පසුදා ෆාර්සලස්හිදී සටනක් සඳහා බලා සිටියි. පොම්පේගේ පුත්, සෙක්ස්ටස්, අනාගතය සොයා ගැනීම සඳහා බලවත් තෙසලියන් මායාකාරිය වන එරික්තෝගෙන් උපදෙස් ලබා ගනී. ඇය බිහිසුණු උත්සවයකදී මියගිය සොල්දාදුවෙකුගේ මෘත දේහය නැවත පණ ගන්වන අතර, ඔහු පොම්පේගේ පරාජය සහ සීසර්ගේ අවසාන ඝාතනය ගැන අනාවැකි පළ කරයි.

සොල්දාදුවන් සටනට තල්ලු කරයි, නමුත් සිසෙරෝ ඔහුට පහර දීමට ඒත්තු ගන්වන තුරු පොම්පේ සම්බන්ධ වීමට අකමැති වේ. . මෙම අවස්ථාවෙහිදී, සිසේරියන්වරුන් ජයග්රහණය කරන අතර, කවියා නිදහස අහිමි වීම ගැන දුක් වේ. සීසර් විශේෂයෙන් කුරිරු වන්නේ ඔහු මිය යන ඩොමිටියස්ට සමච්චල් කරන අතර මියගිය පොම්පේවරුන්ගේ ආදාහනය තහනම් කරන බැවිනි. වන සතුන් මළ සිරුරු දෙසට හපමින් සිටින ආකාරය සහ “අවාසනාවන්ත තෙසාලි” ගැන විලාපයකින් මෙම දර්ශනය විරාම ගැන්වේ.

Pompey විසින්ම ලෙස්බොස්හිදී තම බිරිඳ සමඟ නැවත එක්වීමේ සටනින් බේරී, පසුව ඉදිරියට යයි. ඔහුගේ විකල්ප සලකා බැලීමට සිලිසියාට. ඔහු ඊජිප්තුවෙන් ආධාර ලබා ගැනීමට තීරණය කරයි, නමුත් පාරාවෝ ටොලමි යසීසර්ගෙන් පළිගැනීමට බියෙන් ඔහු ගොඩබසින විට පොම්පේ ඝාතනය කිරීමට සැලසුම් කරයි. පොම්පේ ද්‍රෝහිකම ගැන සැක කරන නමුත්, තම බිරිඳ සනසවා, ඔහු තනියම වෙරළට නැඟී ස්ටොයික් සමබරතාවයෙන් යුතුව ඔහුගේ ඉරණම සපුරා ගනී. ඔහුගේ හිස නැති සිරුර සාගරයට විසි කරන නමුත් වෙරළට ගසාගෙන ගොස් Cordus වෙතින් නිහතමානී භූමදානයක් ලබා ගනී.

Pompey ගේ බිරිඳ තම ස්වාමිපුරුෂයා ශෝක වන අතර Cato සෙනෙට් සභාවේ නායකත්වය භාර ගනී. ඔහු ජුබා රජු සමඟ එකතු වීමට අප්‍රිකාව පුරා හමුදාව නැවත එකතු කර වීරෝදාර ලෙස ගමන් කිරීමට සැලසුම් කරයි. අතරමගදී, ඔහු ඔරකල් එකක් සමත් වූ නමුත් ස්ටොයික් මූලධර්ම උපුටා දක්වමින් එය විමසීම ප්‍රතික්ෂේප කරයි. ඊජිප්තුවට යන අතරමගදී, සීසර් ට්‍රෝයි වෙත ගොස් ඔහුගේ මුතුන් මිත්තන්ට ගෞරව කරයි. ඔහු ඊජිප්තුවට පැමිණි විට, පාරාවෝගේ දූතයා ඔහුට පොම්පේගේ හිස ඉදිරිපත් කරයි, එහිදී සීසර් පොම්පේගේ මරණය ගැන ඔහුගේ ප්‍රීතිය සැඟවීමට ශෝකය මවාපායි.

ඊජිප්තුවේ සිටියදී, සීසර් පාරාවෝගේ සහෝදරිය වන ක්ලියෝපැට්රා විසින් රැවටීමට ලක් කරයි. භෝජන සංග්‍රහයක් පවත්වනු ලබන අතර ටොලමිගේ නරුම සහ ලේ පිපාසිත ප්‍රධාන අමාත්‍ය පොතිනස් සීසර් ඝාතනය කිරීමට කුමන්ත්‍රණය කරයි, නමුත් ඔහු මාලිගාවට එල්ල කළ හදිසි ප්‍රහාරයෙන් ඔහුම මිය යයි. දෙවන ප්‍රහාරයක් ඊජිප්තු වංශාධිපතියෙකු වන ගනිමීඩ්ගෙන් පැමිණෙන අතර සීසර් ඔහුගේ ජීවිතය වෙනුවෙන් සටන් කරන විට කවිය හදිසියේම බිඳ වැටේ.

ලුකන් ක්රි.ව. 61 දී පමණ 4 ආරම්භ කර ඇති අතර, නීරෝ අධිරාජ්යයාට පෙර පොත් කිහිපයක් සංසරණය වෙමින් පැවතුනි Lucan සමඟ කටුක වැටීමක්. නීරෝ විසින් Lucan ගේ කවි කිසිවක් ප්‍රකාශයට පත් කිරීම තහනම් කර තිබියදීත්, ඔහු වීර කාව්‍යයේ වැඩ දිගටම කරගෙන ගියේය. ක්‍රිස්තු වර්ෂ 65 දී පිසෝනියානු කුමන්ත්‍රණයට ඔහු සහභාගී වූවා යැයි කියනු ලබන සියදිවි නසා ගැනීමට Lucan ට සිදු වූ විට එය නිම නොවීය. මුළු පොත් දහයක් ලියා ඇති අතර ඒවා සියල්ලම ඉතිරිව ඇත, නමුත් දසවන පොත ඊජිප්තුවේ සීසර් සමඟ හදිසියේම කැඩී යයි.

මාතෘකාව, “Pharsalia” , Pharsalus සටනට යොමු කිරීමකි. , එය සිදු වූයේ ක්‍රි.පූ. 48 දී උතුරු ග්‍රීසියේ, තෙසාලි, ෆාර්සලස් අසලදීය. කෙසේ වෙතත්, කවිය වඩාත් විස්තරාත්මක මාතෘකාව යටතේ ද හැඳින්වේ “De Bello Civili” ( “සිවිල් යුද්ධය මත” ).

පද්‍යය සංකල්පීය වුවත් ඓතිහාසික වීර කාව්‍යයක්, Lucan ඇත්ත වශයෙන්ම සිදුවීම් වලට වඩා සිදුවීම්වල වැදගත්කම ගැන සැලකිලිමත් විය. පොදුවේ ගත් කල, කවිය පුරාවටම සිදුවීම් උමතුව සහ පරිත්‍යාගය අනුව විස්තර කර ඇති අතර, ප්‍රධාන චරිත බොහොමයක් දරුණු ලෙස දෝෂ සහිත සහ ආකර්ශනීය නොවේ: උදාහරණයක් ලෙස, සීසර් කුරිරු හා පළිගන්නා අතර පොම්පේ අකාර්යක්ෂම හා ආශ්වාදජනක ය. සටන් ජවනිකා වීරත්වයෙන් හා ගෞරවයෙන් පිරුණු උත්කර්ෂවත් අවස්ථාවන් ලෙස නොව, දරුණු වැටලීමේ යන්ත්‍ර තැනීම සඳහා ස්වභාවධර්මය විනාශ කර දමනු ලබන සහ වන සතුන් මළවුන්ගේ මස් අනුකම්පා විරහිතව ඉරා දමන ලේ වැකි භීෂණයේ ප්‍රතිමූර්ති ලෙස නිරූපණය කෙරේ.

උතුම්සාමාන්‍යයෙන් අඳුරු මෙම ප්‍රතිමූර්තියට ව්‍යතිරේකයක් වන්නේ, උමතු වූ ලෝකයක් හමුවේ ස්ටොයික පරමාදර්ශයක් ලෙස පෙනී සිටින කැටෝගේ චරිතයයි (උදාහරණයක් ලෙස, ඔහු පමණක් අනාගතය දැන ගැනීමේ උත්සාහයේදී ඔරකල් උපදෙස් ලබා ගැනීම ප්‍රතික්ෂේප කරයි). ෆාර්සලස් සටනෙන් පසු පොම්පේ ද පරිවර්තනය වී ඇති බව පෙනේ, ඔහු ඊජිප්තුවට පැමිණීමත් සමඟ යම් මරණයක් හමුවේ සන්සුන්ව, ලෞකික දිවි පිදූවෙකු බවට පත්විය. මේ අනුව, Lucan තීරනාත්මක සටනින් පසු ඊටත් වඩා විශාල රකුසෙකු බවට පත්වන සීසර්ගේ අධිරාජ්‍යවාදී අභිලාෂයන්ට හාත්පසින්ම වෙනස්ව ස්ටොයික් සහ රිපබ්ලිකන් මූලධර්ම ඉහළ නංවයි.

Lucan ගේ පැහැදිලි අධිරාජ්‍ය විරෝධය, 1 පොතේ නීරෝ වෙනුවෙන් කරන ලද ප්‍රශංසනීය කැපවීම තරමක් ප්‍රහේලිකාවකි. සමහර විද්වතුන් මෙම රේඛා උත්ප්‍රාසාත්මක ලෙස කියවීමට උත්සාහ කර ඇත, නමුත් බොහෝ අය එය දකින්නේ Lucan ගේ අනුග්‍රාහකයාගේ සැබෑ දුශ්චරිතය හෙළිදරව් වීමට පෙර කාලයක ලියා ඇති සම්ප්‍රදායික කැප කිරීමක් ලෙසය. “Pharsalia” හි හොඳ කොටසක් Lucan ට පෙර සංසරණයේ පැවති අතර නීරෝ ඔවුන්ගේ බිඳවැටීම නිසා මෙම අර්ථකථනයට සහාය වේ.

Lucan ලතින් කාව්‍ය සම්ප්‍රදායෙන් දැඩි ලෙස බලපෑවේය, විශේෂයෙන් Ovid 's “Metamorphoses” සහ Vergil ගේ "Aeneid" . දෙවැන්න වන්නේ “Pharsalia” වඩාත් ස්වභාවිකව සංසන්දනය කරන ලද කාර්යය වන අතර, Lucan නිතර වර්ජිල්ගේ වීර කාව්‍යයේ අදහස් උකහා ගත්තද, ඔහු බොහෝ විට ඒවා ප්‍රතිලෝම කරයි.ඔවුන්ගේ මුල්, වීරෝදාර අරමුණ යටපත් කිරීමට. මේ අනුව,

වර්ජිල් ගේ විස්තර ඔගස්ටන් පාලනය යටතේ රෝමයේ අනාගත තේජස කෙරෙහි ශුභවාදී අදහස් ඉස්මතු කළ හැකි අතර, ලුකන් කටුක සහ දරුණු අශුභවාදයක් ඉදිරිපත් කිරීමට සමාන දර්ශන භාවිතා කළ හැකිය. එළඹෙන අධිරාජ්‍යය යටතේ නිදහස අහිමි වීම සම්බන්ධයෙන්.

Lucan ඔහුගේ ආඛ්‍යානය ඉදිරිපත් කරන්නේ විවික්ත කථාංග මාලාවක් ලෙසය, බොහෝ විට කිසිදු සංක්‍රාන්ති හෝ දර්ශන-වෙනස් කරන රේඛා නොමැතිව, මිථ්‍යාවේ කටු සටහන් මෙන් බොහෝ විට එක්ව Ovid 's “Metamorphoses” , ස්වර්ණමය යුගයේ වීර කාව්‍යයන් අනුගමනය කරන දැඩි අඛණ්ඩතාවට ප්‍රතිවිරුද්ධව.

සියලු රිදී යුගය මෙන් කවියන් සහ එම යුගයේ බොහෝ ඉහළ පන්තික තරුණයන්, Lucan වාචාල ශාස්ත්‍රය හොඳින් පුහුණු කර ඇති අතර, එය පාඨයේ බොහෝ කථා පැහැදිලිව දැනුම් දෙයි. බොහෝ රිදී යුගයේ කවීන් විසින් පොදුවේ භාවිතා කරන වාචාල උපක්‍රමයක් වන "සෙන්ටෙන්ටියා" ලෙස හඳුන්වන කෙටි, තුච්ඡ රේඛා හෝ සටන් පාඨ වලින් මෙම කවිය පුරාවටම විරාම ගන්වා ඇත, එය පොදු විනෝදාස්වාදයක් ලෙස කථිකත්වයට උනන්දුවක් දක්වන පිරිසකගේ අවධානය ආකර්ෂණය කර ගැනීමට භාවිතා කරයි. මේවායින් වඩාත් ප්‍රසිද්ධ වන්නේ, “Victrix causa deis placuit sed Victa Catoni” (“ජයග්‍රාහකයාගේ අරමුණ දෙවිවරුන් සතුටු කළ නමුත් පරාජය වූ Cato”)

“Pharsalia” ඉතා ජනප්‍රිය විය Lucan ගේම දවසේදී, සහ පුරාතනයේ අගභාගයේ සහ මධ්‍යතන යුගයේ පාසල් පාඨයක් ලෙස පැවතුනි. Dante අනෙකුත් සම්භාව්‍ය අතර Lucan ඇතුළත් වේඔහුගේ “Inferno” හි පළමු කවයේ කවියන්. එලිසබෙත් නාට්‍ය රචක ක්‍රිස්ටෝපර් මාර්ලෝ පළමු පොතේ පරිවර්තනයක් ප්‍රකාශයට පත් කළ අතර, තෝමස් මේ විසින් 1626 දී වීර ජෝඩු බවට සම්පූර්ණ පරිවර්තනයක් සිදු කළ අතර, අසම්පූර්ණ කාව්‍යයේ ලතින් අඛණ්ඩ පැවැත්මක් පවා අනුගමනය කළේය.

• Sir Edward Ridley (Perseus Project) විසින් ඉංග්‍රීසි පරිවර්තනය: //www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0134
• ලතින් වචනයෙන් වචනය පරිවර්තනය සහිත අනුවාදය (පර්සියස් ව්‍යාපෘතිය): //www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3atext%3a1999.02.0133

(Epic Poem, Latin/Roman, 65 CE, 8,060 lines)

හැඳින්වීම