(Эпик шүлэг, нэргүй, Хуучин Англи хэл, МЭ 8-р зуун, 3182 мөр)

Танилцуулгазураг.

Данийн хаан Хротгар бол шүлэг дэх хамгийн хүнлэг дүр бөгөөд бидний хувьд танихад хамгийн хялбар хүн байж магадгүй юм. Тэрээр ухаалаг мэт харагддаг ч агуу дайчин хаанаас хүсэн хүлээсэн эр зориг дутмаг бөгөөд нас нь түүнийг шийдэмгий үйлдэл хийх хүчийг булааж орхисон нь тодорхой. Беовулф Гренделийн ээжийг хөнөөсөний дараа Хротгар Беовулфыг маш их санаа зовсон, эцгийн зангаар нэг тал руу нь аваачиж, түүнд ёс бус зүйл, бардам зангийн муугаас сэрэмжилж, бусад хүмүүсийн сайн сайхны төлөө хүчээ ашиглахыг зөвлөж байна. Беовулф Даниас явахдаа залуу дайчинг тэврэн үнсэж, нулимс дуслуулж байхдаа сэтгэл хөдлөлөө харуулахаас айдаггүй гэдгээ Хротгар харуулжээ. Хөгшин хаан Херот хэмээх асар том танхимыг өөрийнх нь ололт амжилтын байнгын дурсгал болгон бариулахдаа даруухан дэмий хоосон шоудсан нь түүний цорын ганц жинхэнэ дутагдал байж магадгүй бөгөөд энэ нь бардамнал эсвэл хий хоосон байдал нь Гренделийн анхаарлыг хамгийн түрүүнд татсан гэж маргаж болно. мөн эмгэнэлт явдлыг бүхэлд нь хөдөлгөв.

Шүлэгний хоёрдугаар хэсэг дэх Виглаф -ийн дүр нь хэдийгээр харьцангуй бага дүр боловч шүлгийн ерөнхий бүтцэд чухал ач холбогдолтой юм. Тэрээр шүлгийн хоёрдугаар хэсэгт хөгширсөн хаан Беовулфыг лууны эсрэг тулалдаанд тусалж буй залуу дайчинг төлөөлдөг бөгөөд эхний хэсэгт залуу Беовульф Хротгар хаанд тусалсантай адил арга замаар дүрсэлсэн байдаг. Тэр бол"комитатус" гэсэн санааны төгс жишээ, дайчин удирдагчдаа үнэнч байх ба бүх дайчид нь луугаас айж зугтаж байхад Виглаф ганцаараа хаанд нь туслахаар ирдэг. Залуу Беовулфын нэгэн адил тэрээр өөрийгөө захирч чаддаг загвар өмсөгч бөгөөд өөрийнхөө зөв гэж үзсэн арга барилаар ажиллахаар шийдсэн.

Мангас Грендел бол туйлын жишээ юм. бузар муу, ялзралын тухай, хүн төрөлхтнийг үзэн ядах, хорсохоос өөр хүний ​​мэдрэмжгүй. Гэсэн хэдий ч сайн муугийн элементүүдийг агуулж чаддаг хүмүүсээс ялгаатай нь Гренделийг хэзээ ч сайн сайханд хувиргах боломжгүй юм шиг санагддаг. Грендел нь бузар муугийн бэлгэдэл болохын хэрээр эмх замбараагүй байдал, эмх замбараагүй байдлыг илэрхийлдэг бөгөөд энэ нь Англо-Саксоны сэтгэлийг хамгийн ихээр айлгаж байсан бүх зүйлийн төсөөлөл юм.

Шүлгийн гол сэдэв бол сайн ба муугийн хоорондох зөрчил бөгөөд энэ нь Беовулф, Грендел хоёрын бие махбодийн зөрчилдөөнөөр тодорхой харагдаж байна. Гэсэн хэдий ч сайн ба муу хоёрыг мөн шүлэгт бие биенээ үгүйсгэдэг эсрэг тэсрэг зүйл биш, харин хүн бүрт байдаг хоёрдмол шинж чанар гэж дүрсэлсэн байдаг. Мөн энэ шүлэг нь нийгмийн гишүүд бие биетэйгээ ойлголцол, итгэлцэлтэйгээр харилцах боломжийг олгодог ёс зүйн дүрмийн хэрэгцээг тодорхой харуулж байна.

Өөр нэг сэдэв бол залуучууд, насны тухай юм. Эхний хэсэгт бид Беовулфыг ухаалаг боловч хөгширсөн хаан Хротгараас ялгаатай нь залуу, зоригтой ханхүү гэж хардаг. ХоёрдугаартХэсэг нь хөгширсөн ч баатарлаг дайчин Беовулф нь түүний залуу дагалдагч Виглафаас ялгаатай.

Зарим талаараа “ Беовулф” хоёр уламжлал, хуучин харь шашинтны уламжлал (дайны эр зоригийн сайн чанар, хүмүүс болон улс орнуудын хоорондын сөргөлдөөнийг амьдралын бодит баримт болгон хүлээн зөвшөөрсний жишээ) ба шинэ уламжлалуудын хоорондын уялдаа холбоо. Христийн шашин . Яруу найрагч, магадгүй өөрөө Христэд итгэгч, шүтээн шүтэх нь Христийн шашинд тодорхой аюул занал учруулдаг гэдгийг тодорхой хэлсэн боловч тэрээр Беовульфын харь шашны оршуулгын ёслолын талаар ямар ч тайлбар хийхгүй байхыг сонгосон. Беовулфын дүр нь даруу байдал, ядуурал гэх мэт Христийн шашны сайн сайхан чанаруудад онцгой анхаарал хандуулдаггүй бөгөөд Христийн шашны хэлбэрээр хүмүүст туслахыг илт хүсч байгаа ч түүний хийх сэдэл нь төвөгтэй байдаг. Хротгар бол хуучин харь шашны уламжлалд хамгийн бага нийцдэг дүр бөгөөд зарим уншигчид түүнийг “Хуучин гэрээ”-ний библийн хааны үлгэр дуурайл гэж үздэг.

• Бэнжамин Слэйд (Цахим орон зайд Beowulf)-ийн хуучин англи хэлний эх орчуулга, нүүртэй англи орчуулга: //www.heorot.dk/beo-ru.html
• Бенжамин Слейд (Beowulf)-ийн сонгосон хэсгүүдийн аудио уншлага Орчуулга): //www.beowulftranslations.net/benslade.shtml
• 100 гаруй англи орчуулгын холбоос (Beowulf)Орчуулга): //www.beowulftranslations.net/

Гитсийн хунтайж Беовулф Хротгарын зовлон зүдгүүрийг сонсоод, хамгийн зоригтой арван дөрвөн дайчдаа цуглуулж, усан онгоцоор хөдөлжээ. Шведийн өмнөд хэсэгт түүний гэр. Гитсийг Хротгарын ордны гишүүд угтан авч, Беовулф дайчин байхдаа өмнөх амжилтаа, ялангуяа далайн мангасуудтай тулалдсан амжилтаараа хаанд сайрхаж байна. Хротгар Гитсийн ирснийг талархан хүлээн авч, Беовулф өөрийн нэр хүндэд нийцнэ гэж найдаж байна. Беовулфыг ирсний дараа болсон хүлээн авалтын үеэр Данийн цэрэг Унферт Беовулфын өмнөх амжилтын талаар эргэлзэж буйгаа илэрхийлж, Беовулф хариуд нь Унфертийг ах нараа хөнөөсөн гэж буруутгав. Шөнийн цагаар зодог тайлахын өмнө Хротгар мангасын эсрэг амжилтанд хүрэх юм бол Беовульф агуу эрдэнэс амлаж байна.

Тэр шөнө Грендел Херот болон Беовулф дээр гарч ирээд хэлсэн үгэндээ хүрэв. , мангастай гар нүцгэн барилддаг. Тэр мангасын гарыг мөрөн дээр нь урсан боловч Грендел зугтаж, удалгүй ээжтэйгээ хамт амьдардаг могойн шавьжтай намгийн ёроолд үхэв. Айсандаа танхимаас зугтсан Данийн дайчид дуу дуулж буцаж ирэвБеовулфын ялалтыг магтаж, Беовулфын хүндэтгэлд баатарлаг түүхүүдийг үзүүлэв. Хротгар Беовулфыг асар их эрдэнэсээр шагнаж, дахин нэг хүлээн авалтын дараа Гит болон Данийн дайчид шөнөжингөө зодог тайллаа.

Гэхдээ дайчид үл мэдэгдэх Гренделийн ээж өшөө авахаар төлөвлөж байна. хүүгийнх нь үхэл. Тэрээр бүх дайчид унтаж байх үед танхимд ирж, Хротгарын ахлах зөвлөх Эшерийг дагуулан явав. Энэ үйл явдалд босч ирсэн Беовулф нуурын ёроолд шумбаж, мангасын оршин суух газрыг олж, түүнийг устгахыг санал болгож байна. Тэр болон түүний хүмүүс мангасын мөрийг дагаж Гренделийн ээжийн амьдардаг нуурын эрэг рүү явахад нуурын гадаргуу дээр Эшерийн цуст толгой хөвж байхыг харжээ. Беовулф тулалдаанд бэлтгэж, Хротгараас дайчдаа харж, эсэн мэнд буцаж ирэхгүй бол өөрийн авга ах Хиглак хаан руу эрдэнэсээ илгээхийг хүсэв.

Дараагийн тулалдаанд Грендел' ээж нь Беовулфыг усан доорх гэр лүүгээ хүргэж өгсөн боловч Беовулф гэрийнх нь хананаас олсон ид шидийн илдээр мангасыг хөнөөжээ. Тэрээр мөн Гренделийн цогцсыг олж, толгойг нь тасдаж, хуурай газар руу буцаж ирэв. Гит болон Данийн дайчид тэсэн ядан хүлээж, Беовулф Дани улсыг муу мангасуудын уралдаанаас цэвэрлэсний дараа баяраа тэмдэглэж байна.

Тэд Хротгарын ордонд буцаж ирэхэд Данийн хаан зохих ёсоор талархсан ч Беовулфыг анхааруулав.бардам зан, алдар нэр, эрх мэдлийн хоромхон зуурын аюулын эсрэг. Даничууд болон Гейтсүүд мангасуудын үхлийн баярыг тэмдэглэхийн тулд агуу найр бэлдэж, маргааш өглөө нь Гитүүд завь руугаа яаран, гэртээ харих аялалаа эхлүүлэхээр яарав. Беовулф Хротгартай салах ёс гүйцэтгэж, хэрэв Даничууд дахин тусламж хэрэгтэй болвол тэр дуртайяа тусламж үзүүлнэ гэж хуучин хаанд хэлэв. Хротгар Беовульфд илүү их эрдэнэс бэлэглэсэн бөгөөд тэд яг л аав хүү шигээ сэтгэл хөдлөлөөр тэврэв. Беовулф, Гитс хоёр гэр рүүгээ явж, Грендел болон Гренделийн ээжтэй хийсэн тулалдааны түүхийг ярьсны дараа Беовулф Гит хаан Хиглакт энэ тухай ярив. Дани болон тэдний дайснууд болох Хатобардын хоорондох маргаан. Тэрээр Хротгар өөрийн охин Фреавыг Хатобардын хаан Ингелд өгөхөөр төлөвлөж буй энх тайвны шийдлийг дүрсэлсэн боловч энх тайван удаан үргэлжлэхгүй гэж таамаглаж байна. Хиглак түүний эр зоригийн төлөө Беовулфыг газар, сэлэм, байшингаар шагнаж урамшуулав.

Шүлгийн хоёр дахь хэсэгт Олон жилийн дараа Хиглак нас барж, Беовульф хаан болсон тухай өгүүлдэг. Гитс бараг тавин жил. Нэгэн өдөр хулгайч унтаж байгаа луугаас үнэт чулуутай аяга хулгайлсан бөгөөд луу шөнөжин нисч, Беовулфын өөрийнх нь танхим, сэнтий зэрэг байшингуудыг шатааж, алдсаныхаа өшөөг авдаг. Биовулф луугийн амьдардаг агуй руу очиж, түүнийг ганцаараа устгахаа тангараглав. Тэр одоо хөгшин хүн, гэхдээТүүний хүч Гренделийн эсрэг тулалдаж байсан үеийнх шиг тийм ч их биш юм. Тулалдааны үеэр Беовулф лууны тал руу сэлмээ хугалж, луу уурлаж, Беовулфыг галд автуулж, хүзүүг нь шархдуулав.

Бовулфын бүх дагалдагчид Виглафаас бусад нь зугтаж, тэр галын дундуур гүйдэг. хөгширсөн дайчинд туслах. Виглаф лууг илдээрээ хатгаж , харин Беовулф эцсийн эр зоригоороо лууг хутгаар хоёр хуваасан байна.

Гэсэн хэдий ч хохирол учирч, Бовулф үхэж байгаагаа ухаарч , мөн сүүлчийн тулаанаа хийсэн. Тэр Виглафаас түүнийг луугийн эрдэнэс, үнэт эдлэл, алтны агуулах руу аваачихыг хүссэн нь түүнд бага зэрэг тайтгарлыг авчирч, хичээл зүтгэл нь үнэ цэнэтэй байсан мэт сэтгэгдэл төрүүлнэ. Тэрээр Виглафыг далайн эрэгт "Бовульфын цамхаг" гэж нэрлэхийн тулд бунхан барихыг даалгав.

Биовульфыг нас барсны дараа Виглаф луутай тулалдаж байхдаа удирдагчаа орхисон цэргүүдэд сануулжээ. , Тэд Беовулфын заасан эр зориг, эр зориг, үнэнч байдлын жишгүүдэд үнэнч бус байсан гэдгээ хэлжээ. Wiglaf тулалдааны үр дүнг мэдээлэх заавар бүхий ойролцоох Геат цэргүүдийн хуаранд элч илгээв. Тэдний агуу хаан нас барсан тул Гитсийн дайснууд тэдэн рүү чөлөөтэй довтлох болно гэж элч таамаглаж байна.

Виглаф Беовульфын барилгын ажлыг удирдаж байна.оршуулгын гал. Беовульфын зааврын дагуу луугийн эрдэнэсийг булшинд үнсэнтэй нь зэрэгцүүлэн булж, агуу дайчин оршуулах ёслолоор шүлэг эхнээсээ төгсдөг.

“Beowulf” бол англи хэл дээр бичигдсэн хамгийн эртний алдартай туульс хэдий ч он сар өдөр нь тодорхойгүй байна (хамгийн сайн тооцоо бол МЭ 8-р зуун ) , мөн мэдээж МЭ 11-р зууны эхэн үеэс өмнө). Зохиогч нь мөн адил тодорхойгүй бөгөөд олон зууны турш уншигчдыг гайхшруулж ирсэн асуулт юм. Энэ шүлгийг яруу найрагчийн ой санамжаар, эсвэл “завчин” (аялагч) амаар дуулж, улмаар уншигч, сонсогчдод уламжлагдан ирсэн, эсвэл эцэст нь “Шүлэг” дээр бичигдсэн гэж үздэг. дахин сонсохыг хүссэн хааны хүсэлт.

Шүлэг нь нэгдмэл бүтэцтэй , түүхийн мэдээллүүдийг гол өгүүлэмжийн урсгалд холбосон учир шүлэг нь хамгийн Шүлэгт хоёр өөр хэсэг байдаг ч зарим судлаачид Дани дахь хэсэг болон Беовулфын төрөлх нутаг дахь хэсгүүдийг өөр өөр зохиолч бичсэн гэж үздэг.

Энэ нь нэг хүн зохиосон байх. Энэ нь хуучин англи хэлээр (мөн Англо- гэж нэрлэдэг) аялгаар бичигдсэнСаксон ), Ромчууд эзлэн түрэмгийлж, Христийн шашны нөлөө улам бүр нэмэгдсээр МЭ 6-р зууны эхэн үед тухайн үеийн хэл болсон аялгуу. Хуучин англи хэл нь маш их өргөлттэй хэл бөгөөд орчин үеийн англи хэлнээс бараг танигдахааргүй ялгаатай бөгөөд яруу найраг нь аллитерац, хэмнэлийг онцолсон гэдгээрээ алдартай. “Beowulf” мөр бүр нь хоёр өөр хагас мөрөнд (тус бүр нь дор хаяж дөрвөн үе агуулсан) хуваагдаж, завсарлагатайгаар тусгаарлагдсан бөгөөд дуу авианы давталтаар холбогддог. Хуучин англи яруу найргийн бараг ямар ч мөр нь ердийн утгаараа холбогчоор төгсдөггүй ч шүлгийн алтератив чанар нь яруу найрагт түүний хөгжим, хэмнэлийг өгдөг.

Яруу найрагч мөн хэлбэрийн хэрэгслийг ашигладаг. kenning” , тухайн хүн эсвэл зүйлийн чанарыг илэрхийлсэн хэллэг ашиглан хүн эсвэл зүйлийг нэрлэх арга (жишээ нь дайчинг “дуулга өмссөн хүн” гэж тодорхойлж болно). Яруу найрагчийн хэв маягийн өөр нэг онцлог нь түүний голдуу сөрөг өнгө аястай, өөгшүүлгийн мэдрэмжийг бий болгох зорилготой litote буюу дутуу илэрхийллийн нэг хэлбэр юм.

Ихэнхдээ дүрүүд бие биедээ үг хэлдэг, тийм бодит яриа байхгүй. Гэсэн хэдий ч түүх нэг үйл явдлаас нөгөөд шилжих замаар хурдан хөдөлдөг. -ийн хэрэглээтэй төстэй түүхийн ухралтуудын зарим хэрэглээ байдагОрчин үеийн кино, романууд дахь дурсамжууд, одоо болон өнгөрсөн үеийн үйл явдлуудыг нэгтгэх нь бүтцийн гол хэрэгсэл юм. Яруу найрагч бас заримдаа үйл явдлын дунд олон өнцгөөс харахын тулд (жишээ нь, бараг бүх тулаанд үзэгч мэт харж буй дайчдын хариу үйлдлийг харуулахын тулд) үзэл бодлоо өөрчилдөг.

“Беовульф” нь Гомер ба Виргил -ийн шүлгээр эхэлсэн баатарлаг яруу найргийн уламжлалын нэг хэсэг бөгөөд мөн Энэ нь эрэлхэг эрчүүдийн үйл хэрэг, үйлсийн тухай өгүүлдэг боловч сонгодог загваруудын нэгэн адил бүхэл бүтэн амьдралыг эхнээс нь дуустал он цагийн дарааллаар дүрслэн харуулахыг оролддоггүй. Энэ нь өнгөрсөн, одоо, ирээдүйг хосгүй, бүгдийг хамарсан байдлаар хослуулсан нэгэн төрлийн түүхийн үүрэг гүйцэтгэдэг. Энэ бол зүгээр л мангас, лууг алж буй хүний ​​тухай үлгэр биш, харин хүн төрөлхтний түүхийн томоохон төсөөлөл юм.

Эртний Грек, Ромын сонгодог туульсын шүлгүүдийн нэгэн адил дүрүүдийг ерөнхийд нь харуулсан байдаг. бодит байдлаар, гэхдээ бас үе үе яруу найрагчийн байх ёстой гэж үздэг шиг. Хааяа яруу найрагч өөрийн дүрийн аль нэгнийх нь талаар ёс суртахууны үнэлэлт дүгнэлт өгөхийн тулд объектив өнгө аясыг эвддэг ч ихэнх тохиолдолд дүрүүдийн үйлдлүүдийг өөрсдөө ярьдаг. Туульс яруу найргийн сонгодог уламжлалын нэгэн адил шүлэг нь хүний ​​үнэ цэнэ, ёс суртахууны сонголттой холбоотой байдаг: дүрүүд ньасар их эр зоригийн үйлсийг хийх чадвартай, харин эсрэгээрээ үйлдлийнхээ төлөө маш их зовж шаналах чадвартай.

Яруу найрагч Беовульфын "хүн" болон "баатарлаг" талуудыг тодорхой хэмжээгээр эвлэрүүлэхийг оролддог. зан чанар . Хэдийгээр түүнийг дэлхийн хаана ч байсан хэнээс ч илүү агуу, хүчирхэг гэж тодорхойлдог бөгөөд шууд хүндэтгэл, анхаарал халамжийг шаарддаг ч түүнийг эелдэг, тэвчээртэй, дипломат зангаараа дүрсэлсэн бөгөөд дээд зэргийн, даруу зантай баатрын бүдүүлэг, хүйтэн зан чанар дутагдаж байна. Тэрээр Хротгарт эр зоригоороо сайрхдаг ч үүнийгээ голчлон хүссэн зүйлдээ хүрэх бодит арга хэрэгсэл болгон хийдэг.

Хэдийгээр Беовулф ёс суртахууны дүрэм болон бусад хүмүүсийн талаарх зөн совингийн ойлголтод захирагдаж, аминч бус үйлдэл хийж болох ч үүний нэг хэсэг нь Гэсэн хэдий ч тэрээр яагаад ийм үйлдэл хийж байгаа талаар бодитой төсөөлөлгүй байдаг бөгөөд энэ нь түүний зан чанарын эмгэнэлт дутагдал байж магадгүй юм. Мэдээжийн хэрэг, алдар нэр, алдар нэр, эд баялаг нь түүний сэдэл, түүнчлэн эцгийнхээ өрийг төлөх хүсэл гэх мэт практик санаанууд юм. Түүнд Гитсийн хаан болох тийм ч их хүсэл байхгүй бололтой, хаан ширээг анх санал болгоход тэрээр татгалзаж, дайчин хүүгийн дүрд тоглохыг илүүд үздэг. Үүний нэгэн адил тэрээр дайчин байхдаа амжилтанд хүрсэн нь өөрийн хүч эсвэл Бурханы тусламжтай холбоотой эсэх нь хэзээ ч тодорхой харагддаггүй бөгөөд энэ нь түүнийг энгийн баатрын түвшингээс дээш өргөсөн сүнслэг байдлын зөрчилдөөнийг харуулж байна.