Inhoudsopgave
(Komedie, Grieks, 421 BCE, 1.357 regels)
Inleiding
Inleiding | Terug naar het begin van de pagina |
"Vrede" (Gr: "Eirene" ) is een komedie van de oude Griekse toneelschrijver Aristophanes Het won de tweede prijs in de Dionysia van de stad, waar het werd opgevoerd vlak voor de ratificatie van de Vrede van Nicias in 421 voor Christus, die beloofde (maar uiteindelijk faalde) om een einde te maken aan de tien jaar oude Peloponnesische Oorlog.
Het vertelt het verhaal van Trygaeus, een Atheense man van middelbare leeftijd die het op zich neemt om de allegorische figuur van de Vrede te redden en zo een einde te maken aan de Peloponnesische Oorlog. Door dit te doen, verdient hij de dankbaarheid van boeren terwijl hij verschillende handelaren failliet laat gaan die hadden geprofiteerd van de vijandelijkheden, en hij viert zijn triomf door te trouwen met Oogst, een metgezel van Vrede en Festival.
Synopsis | Terug naar het begin van de pagina |
|
Twee slaven van Trygaeus worden geïntroduceerd, buiten een gewoon huis in Athene, bezig met het kneden van wat ongewoon grote brokken deeg lijken te zijn. We leren al snel dat het helemaal geen deeg is, maar uitwerpselen (van verschillende bronnen) die gevoerd moeten worden aan de reusachtige mestkever die hun meester van plan is naar een privé-audiëntie bij de goden te vliegen. Trygaeus zelf verschijnt dan boven het huis op de rug van de mestkever, zwevend op een verontrustend wankele manier, terwijl zijn slaven, buren en kinderen hem smeken om terug te keren naar de aarde.
Zie ook: Polyphemus in de Odyssee: de sterke reuzencycloon uit de Griekse mythologieHij legt uit dat het zijn missie is om met de goden te praten over de Peloponnesische oorlog en, indien nodig, hen te vervolgen voor verraad tegen Griekenland, en hij zweeft weg naar de hemel. Aangekomen bij het huis van de goden ontdekt Trygaeus dat alleen Hermes thuis is. De andere goden hebben hun spullen gepakt en zijn vertrokken naar een afgelegen toevluchtsoord waar ze hopen nooit meer last te hebben van de oorlog of deHermes zelf is daar alleen om de laatste voorbereidingen te treffen voor de nieuwe bewoner van het huis, Oorlog, die er al is ingetrokken. Vrede, zo is hem verteld, zit gevangen in een grot vlakbij.
Maar hij klaagt dat hij geen stamper meer heeft om bij zijn vijzel te gebruiken, omdat zijn oude stampers, Cleon en Brasidas (de leiders van de voorstanders van de oorlog in respectievelijk Athene en Sparta) allebei dood zijn, onlangs omgekomen in de strijd.
Terwijl War op zoek gaat naar een nieuwe stamper, roept Trygaeus alle Grieken op om hem te komen helpen Vrede te bevrijden nu het nog kan. Een koor van opgewonden Grieken uit verschillende stadstaten arriveert en danst uitzinnig van opwinding. Ze gaan aan de slag om rotsblokken uit de mond van de grot te trekken, samen met een koor van boeren, en uiteindelijk de mooie Vrede en haar bevallige metgezellen, FestivalHermes legt uit dat ze al veel eerder vrijgelaten zou zijn, maar dat de Atheense vergadering tegen bleef stemmen.
Trygaeus verontschuldigt zich bij Peace namens zijn landgenoten en brengt haar op de hoogte van de laatste theaterroddels uit Athene. Hij laat haar van haar vrijheid genieten terwijl hij weer naar Athene vertrekt en Harvest en Festival met zich meeneemt (Harvest wordt zijn vrouw), terwijl het Chorus de auteur prijst om zijn originaliteit als dramaturg, om zijn moedige verzet tegen monsters als Cleon en om zijn genialiteit.dispositie.
Trygaeus keert terug op het podium en verklaart dat het publiek er vanuit de hemel gezien uitziet als een stel deugnieten en dat ze er van dichtbij nog erger uitzien. Hij stuurt Harvest naar binnen om zich voor te bereiden op hun bruiloft en overhandigt Festival aan de Atheense leiders die op de eerste rij zitten. Vervolgens bereidt hij een religieuze dienst voor ter ere van de Vrede. De geur van het gebraden offerlamTrygaeus gaat naar Harvest om zich voor te bereiden op zijn bruiloft en het koor prijst het idyllische plattelandsleven in vredestijd, hoewel het ook bitter terugdenkt aan hoe anders het nog maar kort geleden was, in oorlogstijd.
Trygaeus keert terug naar het podium, gekleed voor de bruiloftsfeesten, en de plaatselijke handelaars en kooplieden beginnen te arriveren. De sikkelmaker en kruikenmaker, wier zaken weer floreren nu de vrede is teruggekeerd, overhandigen Trygaeus bruiloftsgeschenken. Anderen hebben het echter niet zo goed met de nieuwe vrede en Trygaeus geeft een aantal van hen suggesties over wat ze kunnen doen met hunkoopwaar (bijvoorbeeld helmwapens kunnen worden gebruikt als stoffers, speren als liaanstokken, borstplaten als kamerpotten, trompetten als weegschalen voor het wegen van vijgen en helmen als mengkommen voor Egyptische emetica en klysma's).
Een van de kinderen van de gasten begint voor te dragen Homer Hij kondigt het begin van het bruiloftsfeest aan en stelt het huis open voor feestelijkheden.
Analyse | Terug naar het begin van de pagina |
Het stuk werd voor het eerst opgevoerd tijdens de toneelwedstrijd van de Dionysia in Athene, slechts een paar dagen voor de ratificatie van de Vrede van Nicias in 421 BCE, die een einde beloofde te maken aan de tien jaar oude Peloponnesische Oorlog (hoewel de vrede uiteindelijk maar zo'n zes jaar duurde, zelfs in die periode gekenmerkt door voortdurende schermutselingen in en rond de Peloponnesos, en de oorlog uiteindelijk voortduurde tot 404 BCE).Het stuk valt op door het optimisme en de vreugdevolle verwachting van vrede en door de viering van een terugkeer naar een idyllisch plattelandsleven.
Er klinkt echter ook een toon van voorzichtigheid en bitterheid in de herinnering aan gemiste kansen, en het einde van het stuk is niet voor iedereen gelukkig. De vreugdevolle viering van de vrede door het koor is getint met bittere bespiegelingen over de fouten van vroegere leiders, en Trygaeus spreekt zijn angst uit voor de toekomst van de vrede, aangezien de gebeurtenissen nog steeds onderhevig zijn aan slecht leiderschap. De overweging van demilitaristische verzen van Homer door de zoon van Lamachus tegen het einde van het stuk zijn een dramatische indicatie dat oorlog diep geworteld is in de Griekse cultuur en dat het nog steeds tot de verbeelding spreekt van een nieuwe generatie.
Zoals in alle Aristophanes Cleon, de populistische leider van Athene die voorstander is van oorlog, wordt opnieuw uitgekozen als doelwit voor de humor van de auteur, ook al was hij slechts een paar maanden eerder in de strijd gesneuveld (net als zijn Spartaanse tegenhanger Brasidas). Ongebruikelijk is echter dat Cleon op zijn minst een minimum aan respect krijgt van Aristophanes in dit stuk.
Zie ook: Thema's in De Odyssee: De creatie van een klassiekerAristophanes De liefde voor het plattelandsleven en zijn heimwee naar eenvoudiger tijden komen sterk naar voren in het stuk. Zijn visie op vrede impliceert een terugkeer naar het platteland en zijn routines, een associatie die hij uitdrukt in termen van religieuze en allegorische beeldspraak. Ondanks deze mythische en religieuze contexten komt politiek handelen echter naar voren als de beslissende factor in menselijke aangelegenheden, en de goden worden getoond als zijndeStervelingen moeten daarom op hun eigen initiatief vertrouwen, zoals het koor van Grieken voorstelt die samenwerken om Vrede uit gevangenschap te bevrijden.
Ongebruikelijk voor een toneelstuk uit de Oude Komedie is er geen traditioneel agon of debat in "Vrede" Er is zelfs geen antagonist die een pro-oorlog standpunt vertegenwoordigt, afgezien van het allegorische karakter van Oorlog, een gedrocht dat niet in staat is tot welsprekendheid. Sommigen hebben het volgende gezien "Vrede" als een vroege ontwikkeling weg van de Oude Komedie en in de richting van de latere Nieuwe Komedie.
Bronnen | Terug naar het begin van de pagina |
- Engelse vertaling (Internet Classics Archive): //classics.mit.edu/Aristophanes/peace.html
- Griekse versie met woord-voor-woord vertaling (Perseus Project): //www.perseus.tufts.edu/hopper/text.jsp?doc=Perseus:text:1999.01.0037