අන්තර්ගත වගුව
(ඛේදවාචකය, ග්රීක, ක්‍රි.පූ. 416, පේළි 1,428)
හැඳින්වීමහෙරක්ලීස් සහ ලයිකස්ගේ පවුල් සහ නාට්‍යයේ සිදුවීම්වල පසුබිම් කිහිපයක්. තීබ්ස්හි කොල්ලකෑමේ පාලකයා වන ලයිකස්, ඇම්ෆිට්‍රියන් මෙන්ම හෙරක්ලීස්ගේ බිරිඳ මෙගාරා සහ ඔවුන්ගේ දරුවන් තිදෙනාද මරා දැමීමට සූදානම් වේ (මෙගාරා තීබ්ස්හි නීත්‍යානුකූල රජු වන ක්‍රියෝන්ගේ දියණිය නිසා). කෙසේ වෙතත්, හෙරක්ලිස්ට ඔහුගේ පවුලට උදව් කළ නොහැක, මන්ද ඔහු ඔහුගේ වැඩ දොළහෙන් අවසාන කාර්යයේ නියැලී සිටින අතර, හේඩීස් හි දොරටු ආරක්ෂා කරන යක්ෂයා වන සර්බරස් ආපසු ගෙන එයි. එබැවින් හෙරක්ලීස්ගේ පවුල සියුස්ගේ පූජාසනය අසල රැකවරණය ලබා ඇත.
තීබ්ස්හි පැරණි මිනිසුන්ගේ ගායනය මෙගාරා සහ ඇගේ දරුවන් ගැන අනුකම්පා කරයි, ඔවුන්ට උදව් කිරීමට නොහැකි වීම ගැන කලකිරී සිටිති. හර්කිලීස් හේඩීස්හිදී මරා දමා ඇති බවත් ඔවුන්ට උදව් කිරීමට නොහැකි වනු ඇති බවත් පවසමින් පූජාසනය මත එල්ලී ඔවුන්ගේ ජීවිත දිගු කර ගැනීමට ඔවුන් කොපමණ කාලයක් උත්සාහ කරනවාදැයි ලයිකස් අසයි. ලයිකස් හෙරක්ලිස් සහ මෙගාරාගේ දරුවන් වැඩිවියට පත් වූ පසු ඔවුන්ගේ සීයාගෙන් පළිගැනීමට උත්සාහ කිරීම අවදානමට ලක් කළ නොහැකි නිසා ඔවුන් මරා දැමීමේ තර්ජනය සාධාරණීකරණය කරයි. ඇම්ෆිට්‍රියන් ලයිකස් පොයින්ට් එකට විරුද්ධව තර්ක කළත්, මෙගාරාට සහ ළමයින්ට පිටුවහල් කිරීමට අවසර ඉල්ලා සිටියද, ලයිකස් ඔහුගේ ඉවසීමේ සීමාවට පැමිණ ඇතුලේ සිටින සැපයුම්කරුවන් සමඟ පන්සල ගිනිබත් කරන ලෙස අණ කරයි.
මෙගාරා එය ප්‍රතික්ෂේප කරයි. පණපිටින් පුළුස්සා දැමීමෙන් බියගුල්ලෙකු මිය යන අතර, අවසානයේ හර්කියුලිස්ගේ නැවත පැමිණීමේ බලාපොරොත්තුව අත්හැර දැමූ ඇය, දරුවන්ට මරණාසන්න සුදුසු ඇඳුමින් සැරසීමට ලයිකස්ගේ අවසරය ලබා ගනීඔවුන්ගේ අලුගෝසුවන්ට මුහුණ දීමට. හෙරක්ලීස්ගේ පවුල දැඩි ලෙස ආරක්ෂා කළ සහ ලයිකස්ගේ අපවාදවලට එරෙහිව හෙරක්ලීස්ගේ සුප්‍රසිද්ධ කම්කරුවන්ට ප්‍රශංසා කළ කෝරස්හි පැරණි මිනිසුන්ට බලා සිටිය හැක්කේ මරණයට සැරසී දරුවන් සමඟ මෙගාරා ආපසු එන ආකාරය පමණි. මෙගාරා හෙරක්ලිස් විසින් එක් එක් දරුවන් සහ මනාලියන් විවාහ කර දීමට සැලසුම් කර තිබූ රාජධානි ගැන පවසන අතර, ඇම්ෆිට්‍රියන් තමා ගත කළ ජීවිතයේ නිෂ්ඵල බව ගැන දුක් වේ.
ඒ මොහොතේ, ලයිකස් පිළිස්සීමට සූදානම් වන තෙක් බලා සිටීම සඳහා පිටව යන හෙරක්ලීස් අනපේක්ෂිත ලෙස ආපසු පැමිණ, සර්බරස් ආපසු ගෙන ඒමට අමතරව තීසස් හේඩීස් වෙතින් ගලවා ගැනීමේ අවශ්‍යතාවය නිසා තමා ප්‍රමාද වූ බව පැහැදිලි කරයි. ඔහු ක්‍රියෝන්ගේ පෙරලා දැමීම සහ මෙගාරා සහ දරුවන් මරා දැමීමේ ලයිකස්ගේ සැලසුමේ කතාව අසා, ලයිකස්ගෙන් පළිගැනීමට තීරණය කරයි. නොඉවසිලිමත් ලයිකස් ආපසු පැමිණි විට, ඔහු මෙගාරා සහ දරුවන් ලබා ගැනීමට මාලිගාවට කඩා වැදුණත්, හර්කිලිස් විසින් එය තුළදී මුණගැසී මරා දමනු ලැබේ.
බලන්න: උපහාසය VI - Juvenal - පුරාණ රෝමය - සම්භාව්‍ය සාහිත්‍යය 
කොරස් ප්‍රීතිමත් ගීතයක් ගායනා කරයි, නමුත් එය අයිරිස් (පණිවුඩකාර දේවතාවිය) සහ ලයිසා (උමතුවේ පුද්ගලාරෝපණය) ගේ අනපේක්ෂිත පෙනුමෙන් බාධා වේ. අයිරිස් නිවේදනය කරන්නේ හෙරක්ලිස්ව පිස්සු වට්ටවා ඔහුගේම දරුවන් මරා දැමීමට සැලැස්වීමට තමා පැමිණ ඇති බවයි (සියුස්ගේ ඊර්ෂ්‍යාවෙන් පෙළෙන සියුස්ගේ බිරිඳ හේරාගේ උසිගැන්වීම මත, ඔහු සියුස්ගේ පුත්‍රයා ලෙස හර්කිලීස් මෙන්ම ඔහුට උරුම වූ දෙවියන්ට සමාන ශක්තියක්) .
පණිවුඩකරුවෙකු විසින් උමතුවෙන් පෙළුණු ආකාරය වාර්තා කරයිහෙරක්ලිස්, ඔහු විශ්වාස කළේ යුරිස්ටියස් (ඔහුගේ ශ්‍රමය පැවරූ රජු) මරා දැමිය යුතු බවත්, ඔහු ඔහුව සොයා රටින් රටකට යන බව සිතමින් කාමරයෙන් කාමරයට ගිය බවත්ය. ඔහුගේ පිස්සුව තුළ, ඔහු තමාගේම දරුවන් තිදෙනා යුරිස්තියස්ගේ දරුවන් බව ඒත්තු ගැන්වූ අතර ඔවුන් මෙන්ම මෙගාරාද මරා දැමූ අතර, ඇතීනා දේවතාවිය මැදිහත් වී ඔහුව තද නින්දකට පත් නොකළේ නම් ඔහුගේ සුළු පියා වූ ඇම්ෆිට්‍රියොන්වද මරා දමනු ඇත.<3
සැතපෙන හෙරක්ලීස් කුළුණක දම්වැලකින් බැඳ ඔහුගේ බිරිඳගේ සහ දරුවන්ගේ මළ සිරුරුවලින් වට වී සිටින බව හෙළි කිරීමට මාලිගාවේ දොරටු විවෘත වේ. ඔහු අවදි වූ විට, ඇම්ෆිට්‍රියන් ඔහු කළ දේ ඔහුට පවසන අතර, ඔහුගේ ලැජ්ජාව නිසා, ඔහු දෙවිවරුන්ට බැණ වදිමින් තම ජීවිතය නැති කර ගැනීමට දිවුරුම් දෙයි.
ඇතැන්ස්හි රජු වූ තීසියස්, මෑතකදී හෙරක්ලීස් විසින් හේඩීස් වෙතින් නිදහස් කරන ලදී. ඉන්පසු ඇතුල් වී ලයිකස් විසින් ක්‍රියොන්ව පෙරලා දැමීම ගැන ඔහුට ආරංචි වූ බවත්, ලයිකස් පෙරලා දැමීමට ඇතීනියානු හමුදාවක් සමඟ පැමිණ ඇති බවත් පැහැදිලි කරයි. හෙරක්ලීස් කළ දේ ඇසෙන විට, ඔහු දැඩි ලෙස කම්පනයට පත් වූ නමුත් තේරුම් ගෙන, ඔහු නුසුදුස්සෙකු බවත්, තමාගේම දුක්ඛිතභාවයට හා ලැජ්ජාවට පත් විය යුතු බවට හෙරක්ලිස්ගේ විරෝධය නොතකා, ඔහුගේ මිත්‍රත්වය අලුත් කර ගනී. තීසස් තර්ක කරන්නේ දෙවිවරුන් තහනම් විවාහ වැනි නපුරු ක්‍රියා නිතිපතා කරන අතර කිසි විටෙකත් වරදට නොපැමිණෙන බැවින් හෙරක්ලිස් එසේ නොකළ යුත්තේ මන්ද යන්නයි. හෙරක්ලිස් මෙම තර්කය ප්‍රතික්ෂේප කරයි, එවැනි කථා හුදෙක් කවියන්ගේ සොයාගැනීම් බව තර්ක කරයි, නමුත්අවසානයේ සියදිවි නසා ගැනීම බියගුලු කමක් බව ඒත්තු ගැන්වෙන අතර, තීසස් සමඟ ඇතන්ස් වෙත යාමට තීරණය කරයි.
ඔහු ඇම්ෆිට්‍රියොන්ට ඔහුගේ මළ සිරුර භූමදාන කරන ලෙස ඉල්ලා සිටියි (නීතියට අනුව ඔහුට තීබ්ස් හි රැඳී සිටීම හෝ ඔහුගේ බිරිඳ සහ දරුවන්ගේ අවමංගල්‍යයට සහභාගී වීම පවා තහනම් කරයි) සහ නාට්‍යය අවසන් වන්නේ හෙරක්ලිස් තම මිතුරා වූ තීසස්, ලැජ්ජාවට හා බිඳුණු මිනිසෙකු සමඟ ඇතන්ස් බලා පිටත් වීමෙනි.
විශ්ලේෂණය
| නැවත පිටුවේ ඉහළට බලන්න: Artemis සහ Actaeon: දඩයක්කාරයෙකුගේ බිහිසුණු කතාව |
යුරිපිඩීස් ' නාට්‍ය කිහිපයක මෙන්, “Heracles” කොටස් දෙකකට වැටේ, පළමුවැන්න වන Heracles ලයිකස් මරා දැමූ විට ජයග්‍රාහී උච්චතම අවස්ථාවට ඔසවා තැබූ අතර, උමතුවෙන් ඔහු බලාපොරොත්තු සුන්වීමේ ගැඹුරට තල්ලු කරන දෙවැන්න. මෙම කොටස් දෙක අතර සැබෑ සම්බන්ධයක් නොමැති අතර නාට්‍යය බොහෝ විට එකමුතුකම නොමැතිකම නිසා විවේචනයට ලක් වේ (ඇරිස්ටෝටල් ඔහුගේ “කාව්‍ය ශාස්ත්‍රය” තුළ තර්ක කළේ නාට්‍යයක සිදුවීම් එකිනෙකා නිසා සිදුවිය යුතු බවයි. අර්ථ විරහිත අනුපිළිවෙලක් තුළ පමණක් නොව අත්‍යාවශ්‍ය හෝ අවම වශයෙන් සම්භාවිතාවක් ඇති සම්බන්ධයක්).
කෙසේ වෙතත්, හේරාගේ හර්කියුලිස්ගේ සතුරුකම ප්‍රසිද්ධ වූ අතර ප්‍රමාණවත් සම්බන්ධයක් සහ හේතුකාරකයක් සපයන බව නාට්‍යයේ ආරක්ෂාව වෙනුවෙන් ඇතැමුන් තර්ක කරති. හෙරක්ලිස්ගේ පිස්සුව කෙසේ හෝ ඔහුගේ සහජයෙන්ම අස්ථායී චරිතයෙන් අනුගමනය කරයි. තවත් අය තර්ක කර ඇත්තේ සිදුවීම්වල උද්දීපනය සහ නාටකාකාර බලපෑම දෝෂ සහිත කුමන්ත්‍රණ ව්‍යුහය සඳහා වන්දි ගෙවන බවයි.
සමහර විචාරකයින්තීසස්ගේ අනපේක්ෂිත පැමිණීම නාට්‍යයට කලින් සූදානම් කර එය යම් දුරකට පැහැදිලි කළද, එය නාට්‍යයට සම්බන්ධ නොවූ තුන්වන කොටස පවා බව පවසන්න. යුරිපිඩීස් පැහැදිලිවම කුමන්ත්‍රණය ගැන යම් සැලකිල්ලක් දැක්වූ අතර තීසියස් හුදෙක් “ඩියස් එක්ස් මැෂිනා” ලෙස භාවිතා කිරීමට අකමැති විය.
නාට්‍යයේ වේදිකාගත කිරීම එම කාලයට වඩා අභිලාෂකාමී ය. මාලිගාවට ඉහලින් අයිරිස් සහ ලයිසා ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා "මෙඛේන්" (දොඹකරයේ ප්‍රතිවිරෝධතා වර්ගයක්) සහ "එක්සයික්ලෙමා" (වේදිකා ගොඩනැගිල්ලේ මැද දොරෙන් පිටතට තල්ලු කරන ලද රෝද සහිත වේදිකාවක්) සඳහා අවශ්‍යතාවය .
නාට්‍යයේ ප්‍රධාන තේමාවන් වන්නේ ධෛර්යය සහ උදාරත්වය මෙන්ම දෙවිවරුන්ගේ ක්‍රියාවන් තේරුම් ගත නොහැකි වීමයි. මෙගාරා (නාට්‍යයේ පළමු භාගයේ) සහ හෙරක්ලීස් (දෙවන කොටසේ) යන දෙදෙනාම ඔවුන්ට පරාජය කළ නොහැකි බලවත්, අධිකාරී බලවේගවල අහිංසක ගොදුරු වේ. මිත්‍රත්වයේ වැදගත්කම සහ සැනසීම පිළිබඳ සදාචාරාත්මක තේමාව (තීසස් විසින් නිදර්ශනය කරන ලද පරිදි) සහ යුරිපිඩීස් ' ඇතීනියානු දේශප්‍රේමය ද ඔහුගේ අනෙකුත් බොහෝ නාට්‍යවල මෙන් ප්‍රමුඛව ප්‍රදර්ශනය කෙරේ.
නාටකය සමහරවිට විය හැකිය බොහෝ ග්රීක ඛේදවාචකවල අත්‍යවශ්‍ය අංගයක් වන ඔහුගේ විනාශයට හේතු වන නිරීක්ෂණ දෝෂයකින් ("හමාටියා") වීරයා දුක් විඳීම එහි කාලය සඳහා අසාමාන්‍ය ය. හෙරක්ලිස්ගේ වැටීම සිදුවන්නේ ඔහුගේම වරදක් නිසා නොව, හෙරක්ලීස්ගේ මව සමඟ සියුස්ගේ සම්බන්ධය ගැන හේරාගේ ඊර්ෂ්‍යාව නිසා ය. වරදක් නැති මිනිහෙකුට මේ දඩුවමපුරාණ ග්‍රීසියේ යුක්තිය පිළිබඳ සියලු හැඟීම් කෝපයට පත් වනු ඇත.
සොෆොක්ලීස් ගේ නාට්‍යවල මෙන් නොව (දෙවියන් විශ්වය එකට බැඳ තබන විශ්ව පිළිවෙළේ බලවේග නියෝජනය කරයි. හේතු-ඵල පද්ධතියක්, එහි ක්‍රියාකාරීත්වය බොහෝ විට මාරාන්තික අවබෝධයෙන් ඔබ්බට වුවද), යුරිපිඩීස් දිව්‍යමය අනුශාසනාව කෙරෙහි එවන් විශ්වාසයක් නොතිබූ අතර, පිළිවෙලට වඩා අහඹු සහ අවුල් සහගත පාලනය පිළිබඳ වැඩි සාක්ෂි දුටුවේය. යුක්තිය. ඔහු පැහැදිලිවම අදහස් කළේ අහිංසක හෙරක්ලිස්වරයෙකුට එරෙහිව හේරාගේ අතාර්කික සහ අසාධාරණ ක්‍රියාවෙන් ඔහුගේ ප්‍රේක්ෂකයින් ප්‍රහේලිකාවට හා කෝපයට පත් කිරීම සහ එවැනි දිව්‍යමය ජීවීන්ගේ ක්‍රියා ප්‍රශ්න කිරීම (සහ ඒ අනුව ඔවුන්ගේම ආගමික විශ්වාසයන් ප්‍රශ්න කිරීම) ය. නාට්‍යයේ එක් ස්ථානයක හෙරක්ලිස් ප්‍රශ්න කරන පරිදි: “එවැනි දේවතාවියකට යාඥා කළ හැක්කේ කාටද?”
The Heracles of Euripides (අහිංසක ගොදුරක් සහ ආදරණීය පියෙකු ලෙස නිරූපණය කෙරේ) පැමිණේ. Sophocles ' නාට්‍යය “The Trachiniae” හි නොසැලෙන පෙම්වතාට වඩා සානුකම්පිත හා ප්‍රශංසනීයයි. මෙම නාට්‍යයේ දී හෙරක්ලිස් ද තීසස්ගේ සහාය ඇතිව ඔහුගේ දරුණු ශාපය පිළිගෙන ස්වර්ගයේ ප්‍රහාරය හමුවේ වඩා උදාර ලෙස පෙනී සිටීමට ඉගෙන ගනී, ඔහුගේ වේදනාව දරාගත නොහැකිව මරණයෙන් ගැලවීමට උත්සාහ කරන සොෆොක්ලීස්ගේ හෙරක්ලීස් හා සසඳන විට.
සම්පත්11> | ආපසු පිටුවේ ඉහළට
|
- ඉංග්‍රීසි පරිවර්තනය E. P. Coleridge (අන්තර්ජාලයසම්භාව්‍ය ලේඛනාගාරය): //classics.mit.edu/Euripides/heracles.html
- වචනයෙන් වචනය පරිවර්තනය සහිත ග්රීක අනුවාදය (Perseus ව්‍යාපෘතිය): //www.perseus.tufts.edu/hopper/text .jsp?doc=Perseus:text:1999.01.0101