bosque.

90

ibi sempre omne uitae spatium famula fuit.

Alí sempre foi unha criada durante toda a súa vida.

91

dea, magna dea, Cybebe, dea domina Dindymi,

Deusa, gran deusa, Cibeles, deusa, dama de Dindymus

92

procul a mea tuos sit furor omnis, era, domo:

Lonxe da miña casa esté toda a túa furia, oh miña raíña

93

alios age incitatos, alios age rabidos.

outros conducen ti en frenesí, outros te levan á loucura.

Anterior Carmen¿Hai figura que non tiña?

63

ego mulier, ego adulescens, ego ephebus, ego puer ,

Eu, para ser muller, que era nena, eu un mozo, eu un neno,

64

ego gymnasi fui flos, ego eram decus olei:

Eu fun a flor do parque infantil, fun unha vez a gloria de a palestra:

65

mihi ianuae frequentes, mihi limina tepida,

Os meus eran as portas ateigadas, os meus limiares cálidos,

66

mihi floridis corollis redimita domus erat,

Mina as guirnaldas de flores para adornar a miña casa

67

linquendum ubi esset orto mihi Sole cubiculum.

cando ía saír da miña habitación ao amencer.

68

ego nunc deum ministra et Cybeles famula ferar?

Eu, me chamarán agora, como? unha criada dos deuses, unha ministra de Cibeles?

69

ego Maenas, ego mei pars, ego uir sterilis ero?

Eu unha Ménade, formo parte de min mesmo, serei un home estéril?

70

ego uiridis algida Idae niue amicta loca colam?

Eu, debo habitar en xeadas rexións cubertas de neve de Ida verde,

71

ego uitam agam sub altis Phrygiae columinibus,

Paso a miña vida baixo os altos cumesde Frigia,

72

ubi cerua siluicultrix, ubi aper nemoriuagus?

coa cerva que persegue o bosque, co xabaril que anda polo bosque?

73

iam iam dolet quod egi, iamque paenitet.'

Agora, agora lamento o meu feito, agora, agora quixera que se desfacese.”

74

roseis ut huic labellis sonitus citus abiit

Dos seus beizos rosados ​​mentres saían estas palabras forth,

75

geminas deorum ad aures noua nuntia referens,

traendo unha nova mensaxe aos dous oídos dos deuses,

76

ibi iuncta iuga resoluens Cybele leonibus

Entón Cibeles, soltando o xugo atado dos seus leóns,

77

laeuumque pecoris hostem stimulans ita loquitur.

e axitando a aquel inimigo do rabaño que debuxaba á esquerda, así fala:

78

'agedum,' inquit 'age ferox fac ut hunc furor

"Ven agora", di ela, "veña, vai ferozmente, deixa que a tolemia o caze de aí

79

fac uti furoris ictu reditum in nemora ferat,

pódelle, por tanto, por tolemia que o volva aos bosques,

80

mea libere nimis qui fugere imperia cupit.

aquel que sería demasiado libre, e correlonxe da miña soberanía.

81

age caede terga cauda, ​​tua uerbera patere,

Ven, azota co rabo, soporta o teu propio azoute,

82

fac cuncta mugienti fremitu loca retonent,

facer resoar todo ao redor con bramido,

83

rutilam ferox torosa ceruice quate iubam.'

Axita ferozmente sobre o pescozo musculoso a túa melena rubiciña.”

84

ait haec minax Cybebe religatque iuga manu.

Así di a furiosa Cibeles, e coa súa man desata o xugo.

85

ferus ipse sese adhortans rapidum incitat animo,

O monstro aviva a súa coraxe e suscitano á furia do corazón;

86

uadit, fremit , refringit uirgulta pede uago.

axúdase, ruxe, con pé de distancia rompe a xesta.

87

at ubi umida albicantis loca litoris adiit,

Pero cando chegou aos tramos acuáticos da beira branca,

88

teneramque uidit Attin prope marmora pelagi,

e viu tenro Attis polos espazos lisos do mar,

89

facit impetum. illa demens fugit in nemora fera;

el se abalanza sobre el, voa locamente a Attis á naturezaunha muller, pregúntase que pasará. Attis fala de que antes foi un orgulloso membro do ximnasio da escola , a palestra. Mentres Attis reflexiona sobre quen era e é, Catulo cambia de pronomes femininos e masculinos. Tristemente, Attis lamenta o que fixo, entón transfórmase en Cybele quen fala con palabras violentas sobre como a tolemia se apodera de Attis. Ela fai referencia ao león que volverá tolo a Attis e o obrigará a entrar no bosque.

Na mitoloxía romana, Cibeles estaba asociada á natureza salvaxe.

O seu compañeiro era o león. Ela diferénciase da deusa grega da natureza, Artemisa que tiña un cervo como compañeiro e símbolo. Na mitoloxía romana, Atis, o deus da vexetación, era a consorte de Cibeles. Os Gallae eran eunucos. Attis estaba asociado con Phyrgia e un culto en Dindymon . Attis ía casar, pero mentres sonaba a canción de voda, Cibeles mostrouse a Attis e este castrouse nun ataque de tolemia. Máis tarde os deuses decidiron que Attis sería inmortal. Catulo explora a relación entre estes dous importantes deuses no panteón romano. Parece estar fascinado polas persoas que adoraban a Cibeles e como ela prefería que fosen castrados. Isto podería estar relacionado con Artemisa, que era unha deusa virxe e mataría os homes que a vían espida.

Este poema difire claramente dos típicos poemas de Catulo . En vez de falar de sexocon Lesbia ou burlándose dos seus amigos, Catulo faise musical e cuestiona o papel do home e da muller. Este poema foi escrito na época de BC, pero hoxe é moi apropiado xa que os papeis dos xéneros están cambiando constantemente.

Carmen 63

Liña	Texto latino	Tradución ao inglés
1	SVPER alta uectus Attis celeri rate maria,	Nacido na súa rápida casca sobre os mares profundos,
2	Phrygium ut nemus citato cupide pede tetigit,	Attis, cando ansiosamente con pé rápido chegou ao bosque frixio,
3	adiitque opaca siluis redimita loca deae,	e introduciu o moradas da deusa, sombrías, coroadas por bosques;
4	stimulatus ibi furenti rabie, uagus animis,	alí, axitado por unha loucura furiosa, desconcertado na mente,
5	deuolsit ili acuto sibi pondera silice,	derrubou del con pedernal afiado a carga do seu membro.
6	itaque ut relicta sensit sibi membra sine uiro,	Entón, cando sentiu que os seus membros manbood,
7	etiam recente terrae sola sanguine maculans,	aínda con sangue fresco salpicando a cara dochan,
8	niueis citata cepit manibus leue typanum,	axiña con bandas de neve apoderouse do lixeiro timbre,
9	typanum tuum, Cybebe, tua, mater initia,	o teu tamboril, Cibeles, os teus misterios, Nai,
10	quatiensque terga tauri teneris caua digitis	e sacudindo cos dedos suaves a pel de boi oco
11	canere haec suis adorta est tremebunda comitibus.	así empezou a cantar tremulos aos seus compañeiros:
12	'agite ite ad alta, Gallae, Cybeles nemora simul,	“Come lonxe, Gallae, ide xuntos aos bosques montañosos de Cibeles,
13	Simultáneamente, Dindymenae dominae uaga pecora,	xuntos van, rabaño errante da dama de Dindimo,
14	aliena quae petentes uelut exules loca	que buscan rapidamente fogares alieníxenas como exiliados,
15	sectam meam exsecutae duce me mihi comites	seguiu a miña regra mentres te levaba no meu tren,
16	rapidum salum tulistis truculentaque pelagi	soportou a salmoira de fluxo rápido e o mares salvaxes,
17	et corpus euirastis Veneris nimio odio;	edesposuíu os vosos corpos do aborrecemento absoluto do amor,
18	hilarate erae citatis erroribus animum.	Alegrádevos o corazón da vosa Señora con rápidos vagabundos.
19	mora tarda. mente cedat: simul ite, sequimini	Deixa que o aburrido atraso se aparte da túa mente; ir xuntos, seguir
20	Phrygiam ad domum Cybebes, Phrygia ad nemora deae,	á casa frixia de Cibeles, ós bosques frixios da deusa,
21	ubi cymbalum sonat uox, ubi tympana reboant,	onde soa o ruído dos platillos, onde os timbres resuenan,
22	tibicen ubi canit Phryx curuo graue calamo,	onde o flautista frigio toca unha nota profunda na súa carrizo curvo,
23	ubi capita Maenades ui iaciunt hederigerae,	onde as Ménades coroadas de hedra lanzan a cabeza violentamente,
24	ubi sacra sancta acutis ululatibus axitador,	onde con berros estridentes sacuden os santos emblemas,
25	ubi sueuit illa diuae uolitare uaga cohors,	onde adoita andar esa compañía errante da deusa,
26	quo nos decet citatis celerare tripudiis.'	onde para nós 'tis meetapresurarse con danzas rápidas.”
27	simul haec comitibus Attis cecinit notha mulier,	En canto Attis, muller aínda que non é verdadeira, cantou así aos seus compañeiros,
28	thiasus repente linguis trepidantibus ululat,	os festeiros de súpeto, con linguas trémulas, gritan en voz alta,
29	Leue tympanum remugit, caua cymbala recrepant.	O lixeiro timbre soa de novo, choca de novo os címbalos ocos,
30	uiridem citus adit Idam properante pede chorus.	axiña a verde Ida vai a derrota con pé apresurado.
31	furibunda simul anhelans uaga uadit animam agens	Entón demasiado frenético, jadeante, inseguro, vagabundo, sen alento,
32	comitata tympano Attis per opaca nemora dux,	asistido polo timbre, Attis, polos bosques escuros o seu xefe,
33	ueluti iuuenca uitans onus indomita iugi;	como vaquilla ininterrumpida a partir da carga do xugo.
34	rapidae ducem sequuntur Gallae properipedem.	Rápido segue aos Gallae, o seu líder de pés rápidos.
35	itaque, ut domum Cybebes tetigere lassulae,	Entón candogañaron a casa de Cibeles, esmorecidos e cansos,
36	nimio e labore somnum capiunt sine Cerere.	despois de moito traballo descansan sen pan;
37	piger his labante languore oculos sopor operit;	un sono pesado cobre os ollos de cansazo caído,
38	abit in quiete molli rabidus furor animi.	a delirante loucura da súa mente parte en suave sono.
39	sed ubi oris aurei Sol radiantibus oculis	Pero cando o sol co ollos brillantes do seu rostro dourado
40	lustrauit aethera album, sola dura, mare ferum,	aclarou o ceo claro, as firmes terras, o mar bravo,
41	pepulitque noctis umbras uegetis sonipedibus,	e expulsou as sombras da noite con entusiasmados corceles que andan a pisar,
42	ibi Somnus excitam Attin fugiens citus abiit;	Entón o sono fuxiu de Attis espertado e rapidamente foi gone;
43	trepidante eum recepit dea Pasithea sinu.	o recibiu a deusa Pasitea no seu seo aleteante.
44	ita de quiete molli rapida sine rabie.	Así que despois dun sono suave, libre deloucura violenta,
45	simul ipsa pectore Attis sua facta recoluit,	en canto o propio Attis revisou no seu corazón a súa propia acción,
46	liquidaque mente uidit sine quis ubique foret,	e viu coa mente clara que mentira perdera e onde estaba,
47	animo aestuante rusum reditum ad uada tetulit.	coa mente alentada de novo volveu a correr cara ás ondas.
48	ibi maria uasta uisens lacrimantibus oculis,	Alí, mirando para o desperdiciar mares con ollos fluídos,
49	patriam allocuta maestast ita uoce miseriter.	así se dirixiu lamentablemente ao seu país con voz llorosa:
50	'patria o mei creatrix, patria o mea genetrix, Ver tamén: Catulo 3 Tradución	” ¡Oh meu país que me deu vida! ¡Oh meu país que me escoitou!
51	ego quam miser relinquens, dominos ut erifugae	deixando a quen, todo miserable! como os criados fuxidos deixan aos seus amos,
52	famuli solent, ad Idae tetuli nemora pedem,	Levei o meu pé aos bosques de Ida,
53	ut aput niuem et ferarum gelida stabula forem,	vivir entre neves e guaridas xeadas de salvaxesbestas,
54	et earum omnia adirem furibunda latibula,	e visita no meu frenesí todos os seus foxos,
55	ubinam aut quibus locis te positam , patria, reor?	— onde entón ou en que rexión creo que está o teu lugar, oh meu país? Ver tamén: Fábulas – Esopo – Grecia antiga – Literatura clásica
56	cupit ipsa pupula ad te sibi derigere aciem,	Os meus globos oculares anhelan sen querer dirixir a súa mirada cara a ti
57	rabie fera carens dum breue tempus animus est.	mentres que por un curto espazo a miña mente está libre de frenesí salvaxe.
58	egone a mea remota haec ferar in nemora domo?	Eu, ¿debei levarme dende a miña casa lonxe a estes bosques?
59	patria, bonis, amicis, genitoribus abero?	do meu país, das miñas posesións, dos meus amigos, dos meus pais, vou ser ?
60	abero foro, palaestra, stadio et gyminasiis?	ausente no mercado, no lugar de loita, no hipódromo, no parque infantil?
61	miser a miser, querendum est etiam atque etiam, anime.	infeliz, todo corazón infeliz, outra vez, outra vez debes queixarte.
62	quod enim genus figurast, ego non quod obierim?	Para que forma de humano