(Επιστολικό ποίημα, λατινικά/ρωμαϊκά, περ. 8 μ.Χ., 3.974 στίχοι)

Εισαγωγή

"Ηρωίδες" ( "Οι ηρωίδες" ), επίσης γνωστή ως "Epistulae Heroidum" ( "Γράμματα ηρωίδων" ) ή απλώς "Epistulae", είναι μια συλλογή δεκαπέντε επιστολικών ποιημάτων (ποιήματα με τη μορφή επιστολών) του Ρωμαίου λυρικού ποιητή Ovid Τα ποιήματα (ή επιστολές) παρουσιάζονται σαν να έχουν γραφτεί από μια επιλογή θιγμένων ηρωίδων της ελληνικής και ρωμαϊκής μυθολογίας προς τους ηρωικούς εραστές τους που τις έχουν με κάποιο τρόπο κακομεταχειριστεί, παραμελήσει ή εγκαταλείψει. Επιπλέον, υπάρχουν τρία ζεύγη διπλών επιστολών (αριθ. XVI - XXI) όπου οι ηρωικοί εραστές απευθύνονται στους εραστές τους και λαμβάνουν τις απαντήσεις τους.

Ηρωίδες I - XV (μεμονωμένα γράμματα):

Επιστολή Ι: Πηνελόπη προς τον Οδυσσέα: Η Πηνελόπη, σύζυγος του Οδυσσέα (του Έλληνα ήρωα του Τρωικού Πολέμου, γνωστού ως Οδυσσέα στα ελληνικά), αγνοώντας την αιτία της απουσίας του συζύγου της μετά την πτώση της Τροίας και επιθυμώντας την επιστροφή του, τον επιπλήττει για τη μακρόχρονη παραμονή του και τον προτρέπει να επιστρέψει στη γυναίκα και την οικογένειά του, καθώς τώρα δεν έχει καμία λογική δικαιολογία για την απουσία του.

Επιστολή ΙΙ: Η Φυλλίς προς τον Δημοφώντα: Η Φυλλίς, κόρη του Λυκούργου της Θράκης, παραπονιέται στον Δημοφώντα, γιο του βασιλιά Θησέα της Αθήνας (τον οποίο είχε γνωρίσει μετά την επιστροφή του από τον Τρωικό Πόλεμο) για την αθέτηση της πίστης του, καθώς δεν επέστρεψε να την παντρευτεί όπως είχε υποσχεθεί, απειλώντας ότι θα προκαλέσει βίαιο θάνατο στον εαυτό της αν συνεχίσει να την παραμελεί.

Επιστολή ΙΙΙ: Βρισηίς προς Αχιλλέα: Η Βρισηίς (η οποία είχε παρασυρθεί από τον Έλληνα ήρωα Αχιλλέα κατά τη διάρκεια του Τρωικού Πολέμου, αλλά στη συνέχεια εκλάπη από τον ζηλιάρη Αγαμέμνονα) κατηγορεί τον Αχιλλέα για την υπερβολικά βίαιη αντίδρασή του και τον παρακαλεί να δεχτεί τις ειρηνευτικές προτάσεις του Αγαμέμνονα και να ξαναπάρει τα όπλα εναντίον των Τρώων.

Επιστολή IV: Φαίδρα προς τον Ιππόλυτο: Η σύζυγος του Θησέα Φαίδρα εξομολογείται την αγάπη της στον Ιππόλυτο (γιο του Θησέα από την Αμαζόνα Υψόλιτα) κατά την απουσία του Θησέα και προσπαθεί να τον εμπνεύσει με αμοιβαία τρυφερότητα, παρά την κοντινή τους σχέση.

Επιστολή V: Η Οινόνη προς τον Πάρη: Η νύμφη Οινόνη γράφει στον Πάρη (γιο του Πριάμου και της Εκούβας και πρίγκιπα της Τροίας, αν και ανατράφηκε κρυφά από βοσκούς), παραπονούμενη ότι την εγκατέλειψε άδικα και προειδοποιώντας τον για τα τεχνάσματα της όμορφης αλλά άστατης Ελένης.

Επιστολή VI: Η Υψιπύλη προς τον Ιάσονα: Η Υψιπύλη, βασίλισσα της νήσου Λήμνου, παραπονιέται ότι ο Ιάσονας την εγκατέλειψε έγκυο κατά τη διάρκεια της αναζήτησής του για το χρυσόμαλλο δέρας και τον προειδοποιεί για τη νέα του ερωμένη, τη μάγισσα Μήδεια.

Επιστολή VII: Διδώ προς τον Αινεία: Η βασίλισσα Διδώ της Καρχηδόνας, η οποία έχει καταληφθεί από βίαιο πάθος για τον Αινεία (τον Έλληνα ήρωα του Τρωικού Πολέμου), προσπαθεί να τον αποτρέψει από την πρόθεσή του να εγκαταλείψει την Καρχηδόνα για να ακολουθήσει το πεπρωμένο του στην Ιταλία και απειλεί να βάλει τέλος στη ζωή της, αν εκείνος την αρνηθεί.

Επιστολή VIII: Η Ερμιόνη προς τον Ορέστη: Η Ερμιόνη, υποσχεθείσα από τον πατέρα της Μενέλαο στον γιο του Αχιλλέα Πύρρο, νουθετεί τον αληθινό της έρωτα Ορέστη, με τον οποίο ήταν προηγουμένως αρραβωνιασμένη, συμβουλεύοντάς τον ότι μπορεί εύκολα να ανακτηθεί από τα χέρια του Πύρρου.

Επιστολή ΙΧ: Η Δειάνειρα προς τον Ηρακλή: Η Δειάνειρα επιπλήττει τον άπιστο σύζυγό της Ηρακλή για την ανδροπρεπή αδυναμία του να κυνηγήσει την Ιόλη, και προσπαθεί να του ξυπνήσει την αίσθηση της παλιάς του δόξας, αλλά, ακούγοντας καθυστερημένα για τις θανατηφόρες συνέπειες του δηλητηριασμένου πουκαμίσου που του είχε στείλει με θυμό, φωνάζει κατά της απερισκεψίας της και απειλεί να βάλει τέλος στη ζωή της.

Επιστολή Χ: Η Αριάδνη προς τον Θησέα: Η Αριάδνη, η οποία είχε φύγει με τον Θησέα μετά τη θανάτωση του Μινώταυρου, τον κατηγορεί για απάτη και απανθρωπιά αφού την άφησε στο νησί της Νάξου για να προτιμήσει την αδελφή της Φαίδρα και προσπαθεί να τον συγκινήσει με μια πένθιμη αναπαράσταση της δυστυχίας της.

Επιστολή XI: Η Κανάκη προς τον Μακάρεο: Η Κανάκη, κόρη του Αιόλου (θεού των ανέμων), παρουσιάζει με θλιβερό τρόπο την υπόθεσή της στον εραστή και αδελφό της Μακάρεο, του οποίου γέννησε τον γιο, διαμαρτυρόμενη για τη σκληρή εντολή του πατέρα της να αφαιρέσει τη ζωή της ως τιμωρία για την ανηθικότητά της.

Επιστολή XII: Μήδεια προς Ιάσονα: Η μάγισσα Μήδεια, η οποία βοήθησε τον Ιάσονα στην αναζήτησή του για το Χρυσόμαλλο Δέρας και έφυγε μαζί του, τον κατηγορεί για αχαριστία και απάτη αφού μεταφέρει τον έρωτά του στην Κρέουσα της Κορίνθου και απειλεί με ταχεία εκδίκηση αν δεν την επαναφέρει στην προηγούμενη θέση της στα αισθήματά του.

Επιστολή XIII: Λαοδαμία προς τον Πρωτεσίλαο: Η Λαοδαμία, σύζυγος του Έλληνα στρατηγού Πρωτεσίλαου, προσπαθεί να τον αποτρέψει από το να εμπλακεί στον Τρωικό Πόλεμο και τον προειδοποιεί ιδιαίτερα να μην είναι ο πρώτος Έλληνας που θα πατήσει το πόδι του σε τρωικό έδαφος για να μην υποστεί τις προφητείες ενός χρησμού.

Επιστολή XIV: Η Υπερμνήστρα προς τον Λύνκεια: Η Υπερμνήστρα, μία από τις πενήντα κόρες του Δαναού (και η μόνη που είχε γλιτώσει τον σύζυγό της Λύνκεια από την προδοσία του Δαναού), συμβουλεύει τον σύζυγό της να καταφύγει πίσω στον πατέρα του, τον Αίγυπτο, και τον παρακαλεί να έρθει σε βοήθειά της πριν ο Δαναός τη σκοτώσει για την ανυπακοή της.

Επιστολή XV: Σαπφώ προς τον Φάωνα: Η Ελληνίδα ποιήτρια Σαπφώ, αποφασισμένη να πέσει από έναν γκρεμό όταν ο εραστής της Φάων την εγκαταλείψει, εκφράζει την αγωνία και τη δυστυχία της και προσπαθεί να τον καταπραΰνει με μαλθακότητα και αμοιβαίο συναίσθημα.

Ηρωίδες XVI - XXI (διπλά γράμματα):

Επιστολή XVI: Ο Πάρις προς την Ελένη: Ο Τρώας πρίγκιπας Πάρις, βαθιά ερωτευμένος με την όμορφη Ελένη της Σπάρτης, την ενημερώνει για το πάθος του και προσπαθεί να της γίνει αρεστός, καταφεύγοντας τελικά σε υποσχέσεις ότι θα την κάνει γυναίκα του αν εκείνη φύγει μαζί του στην Τροία.

Επιστολή XVII: Η Ελένη προς τον Πάρη: Στην απάντησή της, η Ελένη αρχικά απορρίπτει τις προτάσεις του Πάρη με μια ψεύτικη μετριοφροσύνη, πριν σταδιακά ανοιχτεί πιο ξεκάθαρα και τελικά δείξει ότι είναι πρόθυμη να συμμορφωθεί με το σχέδιό του.

Επιστολή XVIII: Ο Λέανδρος προς την Ήρωα: Ο Λέανδρος, ο οποίος ζει απέναντι από την παράνομη ερωμένη του Ήρωα και κολυμπάει τακτικά για να τη συναντήσει, παραπονιέται ότι μια καταιγίδα τον εμποδίζει να την συναντήσει, αλλά ορκίζεται να αψηφήσει ακόμη και την καταιγίδα παρά να στερηθεί την παρέα της για πολύ ακόμα.

Επιστολή XIX: Ηρωίδα προς Λέανδρο: Στην απάντησή της, η Ηρωίδα επαναλαμβάνει τη σταθερότητα της αγάπης της για τον Λέανδρο, αλλά τον συμβουλεύει να μην τολμήσει να βγει έξω μέχρι να ηρεμήσει η θάλασσα.

Επιστολή XX: Ο Ακόντιος προς την Κυδίππη: Η Κυδίππη, μια κυρία υψηλού κύρους και ομορφιάς από το νησί της Δήλου, έχει ορκιστεί επίσημα να παντρευτεί τον νεαρό, φτωχό Ακόντιο, αλλά στο μεταξύ έχει υποσχεθεί από τον πατέρα της σε κάποιον άλλον, αποφεύγοντας μέχρι στιγμής τον γάμο λόγω πυρετού. Ο Ακόντιος γράφει στην Κυδίππη, ισχυριζόμενος ότι ο πυρετός στάλθηκε από τη Διάνα ως τιμωρία για την αθέτηση του όρκου που είχε δώσει η Κυδίππη.στον ναό της Νταϊάνας.

Επιστολή ΧΧΙ: Η Κυδίππη στον Ακόντιο: Στην απάντησή της, η Κυδίππη ισχυρίζεται ότι ο Ακόντιος την παγίδευσε με δόλο, αν και σταδιακά μαλακώνει σε μια συμμόρφωση και καταλήγει με την ευχή να ολοκληρωθεί ο γάμος τους χωρίς καθυστέρηση.

Χρονολόγηση των ποιημάτων είναι δύσκολο, αλλά η σύνθεση του ενιαίου "Ηρωίδες" πιθανόν να αντιπροσωπεύουν κάποια από τα Ovid οι πρώτες ποιητικές προσπάθειες του, πιθανώς μεταξύ 25 και 16 π.Χ. Τα διπλά ποιήματα γράφτηκαν πιθανώς αργότερα, και η συλλογή στο σύνολό της δεν δημοσιεύτηκε παρά μόνο κάπου μεταξύ 5 π.Χ. και 8 μ.Χ.

Ovid ισχυρίστηκε ότι δημιούργησε ένα εντελώς νέο λογοτεχνικό είδος, τα μυθιστορηματικά επιστολικά ποιήματα. Είτε αυτό είναι αλήθεια είτε όχι, η "Ηρωίδες" οφείλουν σίγουρα μεγάλο μέρος της κληρονομιάς τους στους θεμελιωτές της λατινικής ελεγείας του έρωτα - Gallus, Propertius και Tibullus - όπως αποδεικνύεται από το μέτρο και το θέμα τους. Μπορεί να μην έχουν το μεγάλο συναισθηματικό εύρος ή τη συχνά αιχμηρή πολιτική ειρωνεία του Ovid 's "Μεταμορφώσεις" , αλλά έχουν έντονη προσωπογραφία και απαράμιλλη ρητορική δεξιοτεχνία.

Γραμμένο σε κομψά κομψοτεχνήματα, "Οι Ηρωίδες" ήταν μερικά από τα Ovid Είναι από τις λίγες κλασικές απεικονίσεις του ετεροφυλόφιλου έρωτα από τη γυναικεία οπτική γωνία και, παρόλο που η φαινομενική ομοιομορφία της πλοκής τους έχει ερμηνευτεί ως ενθάρρυνση ενός τραγικού γυναικείου στερεότυπου, κάθε επιστολή δίνει μια μοναδική και πρωτόγνωρη προοπτική για την ιστορία του έρωτα.την αντίστοιχη ιστορία της σε μια κρίσιμη χρονική στιγμή.

• Αγγλική μετάφραση (Perseus Project): //www.perseus.tufts.edu/hopper/text.jsp?doc=Perseus:text:1999.02.0085:poem=1
• Λατινική έκδοση με μετάφραση λέξη προς λέξη (Perseus Project): //www.perseus.tufts.edu/hopper/text.jsp?doc=Perseus:text:1999.02.0068:text=Ep.